5 tips om het zelfvertrouwen van je kind te vergroten
Je wilt natuurlijk niets liever dan dat je kind gelukkig is en gelooft in zichzelf. Met een gezonde dosis zelfvertrouwen gaat je kind dapper nieuwe uitdagingen aan, staat hij stevig in zijn schoenen en voelt hij zich goed in zijn vel. Wist je dat je als ouder heel wat kan doen om dat zelfvertrouwen op te bouwen — ook als de eerste onzekerheden de kop opsteken? Volg alvast deze 5 tips om het zelfvertrouwen van je kind te vergroten.
Wat is zelfvertrouwen?
Het woord geeft het eigenlijk al weg: zelfvertrouwen is een gevoel van vertrouwen in jezelf. Blaakt je kind ervan, dan gelooft het in wat het kan of nog kan leren. Zelfvertrouwen hangt nauw samen met een positief zelfbeeld. Hoe je kind zichzelf ziet — slim of dom, flink of stout … om het heel simpel voor te stellen — wordt voor een deel gevoed door reacties van zijn omgeving op zijn gedrag. Die kunnen een duwtje in de rug geven of net onzeker maken.
Hoe herken je een onzeker kind?
Niet ieder kind is altijd overtuigd van zijn eigen kunnen. Dat hoeft ook niet. Een eerste schooldag of de eerste keer zelf boterhammetjes smeren, dat is gewoon heel erg spannend. Maar als je kind wel vaker twijfelt aan zichzelf of als de onzekerheid toeneemt, dan is het belangrijk te proberen dat negatieve patroon te doorbreken.
Let op deze kenmerken van onzekerheid bij je kind:
- stil en teruggetrokken zijn,
- weinig oogcontact maken,
- angst om fouten te maken,
- vaak zeggen "ik kan dat niet",
- vaak om hulp vragen,
- negatieve gedachten zoals "niemand vindt mij leuk",
- moeilijk voor zichzelf opkomen,
- huilen in nieuwe situaties,
- of net heel stoer of druk reageren.
Dit zijn slechts enkele voorbeelden van hoe je onzekerheid kan herkennen bij kinderen. Maar jouw kind gedraagt zich misschien helemaal anders. Daarom is het belangrijk om in de eerste plaats te luisteren en je kind je volledige aandacht te schenken als je merkt dat er iets scheelt. Zo voelt hij aan dat hij belangrijk is voor jou, en dat laat zijn zelfvertrouwen al meteen opflakkeren.
5 tips om je kind meer zelfvertrouwen te geven
Wil je je kind helpen om minder onzeker te zijn, dan kan je op een aantal manieren aan de slag om zijn zelfvertrouwen te vergroten. Deze tips helpen je op weg:
1. Benadruk wat goed gaat
Vestig je aandacht op alles wat je kind kan en wat zijn talenten zijn in plaats van te wijzen op wat (nog) niet goed lukt. Vergelijk jouw kind ook niet met andere kinderen. Iedereen heeft zijn eigen talenten en ontwikkelt zich in zijn eigen tempo. Gun je spruit de tijd die hij nodig heeft.
2. Laat je kind zoveel mogelijk zelf doen
Zelfstandigheid stimuleren geeft je kind het gevoel dat hij een bepaalde taak prima alleen aankan. Laat hem dus zoveel mogelijk zelf proberen, kiezen of eenvoudige problemen oplossen. Denk aan: boterhammen smeren, kleren uitkiezen, de turnzak inpakken … Lukt het? Geweldig, dan heeft je kind weer iets nieuws geleerd. Benadruk dat ook! Lukt het niet? Wijs je kind eerst op wat er wél al goed ging in plaats van op zijn fouten. Daarna ben jij er om te helpen.
3. Geef complimenten
Een complimentje tovert instant een glimlach op het gezicht van je kind. Beperk je niet tot lovende woorden bij een goed rapport of een straffe voetbalwedstrijd — eigenwaarde hangt niet alleen af van prestaties. Moedig ook aan met complimenten in deze situaties, bijvoorbeeld als je kind:
- iets nieuws gedaan heeft: "Goed dat je zelf je boekentas hebt gemaakt".
- vooruitgang boekt: "Eerst vond je deze woorden nog heel moeilijk om te lezen. Nu je goed geoefend hebt, kun je al volledige zinnen lezen".
- positief gedrag vertoont: "Flink dat je je spullen zelf opruimt als je klaar bent met spelen" of "Fijn dat je je zusje zo goed helpt".
- zijn best heeft gedaan: "Ik zie dat je hard hebt gewerkt aan deze rekensommen".
4. Laat je kind zijn talenten ontplooien
Zoek samen met je kind naar activiteiten of hobby's die hij leuk vindt: tekenen, dansen, zwemmen, muziek spelen, lezen … Laat de keuze vooral aan je kind, dan haalt hij er echt plezier uit en zal hij gemotiveerd zijn talenten verder ontwikkelen. En dat geeft weer een boost aan het zelfvertrouwen.
5. Geef je kind mee dat hij goed is zoals hij is
Een van de mooiste lessen die je je kind van jongs af aan kan leren, is dat hij net goed is zoals hij is. Stimuleer je kind om zichzelf te zijn en zich niet te laten beïnvloeden door wat anderen doen, denken of verwachten. Geef je hem de vrijheid om te zijn wie hij wil zijn, dan is dat een krachtige manier om zijn zelfvertrouwen te vergroten en verder te ontwikkelen. Bovendien zal hij zo ook sneller anderen accepteren zoals ze zijn.
Wil je je nog verder verdiepen in dit thema? Opvoedingsexpert Steven Gielis schreef er een praktisch boek over vol tips en oefeningen: 'Opvoeden tot zelfvertrouwen: 20 manieren om de weerbaarheid van je kind te vergroten'.